หลายคนมีความต้องการในการเลิกบุหรี่อย่างจริงจัง แต่หลายครั้งก็ยังประสบปัญหาในการเลิกบุหรี่มวนหรือยาสูบได้ไม่ขาดสักที เพราะการเลิกบุหรี่ที่มีสารเสพติดไม่ง่าย เราจะต้องเข้าในกลไกหรือสาเหตุของอาการนี้เสียก่อน อีกทั้งจำเป็นต้องทำความเข้าใจกระบวนการเลิกบุหรี่ที่เหมาะกับตัวเองที่สุด โดยเราจะอธิบายถึงสาเหตุและวิธีการเลิกบุหรี่พร้อมแนะนำการใช้บุหรี่ไฟฟ้า เพื่อให้เราสามารถเลิกบุหรี่ได้หายขาดจริง ๆ
ในปัจจุบันการสูบบุหรี่มวน ไม่ใช่แฟชั่นโชว์เฟี้ยวอีกต่อไปแล้ว เพราะผลกระทบด้านสุขภาพในระยะยาว และการลดทอนบุคลิกภาพตัวเอง ด้วยกลิ่นที่คนรอบข้างไม่พึงพอใจมากนัก ในทางตรงกันข้าม พบว่าหลายคนที่เลิกบุหรี่ได้ ก็ไม่ได้ว่าจะหายขาดทันทีในระยะสั้น จึงจำเป็นต้องหาตัวช่วยมากมายที่ชะลอความอยาก แต่เราควรจะเริ่มต้นจากอะไรก่อนดี ?
สารบัญบทความ
ทำไมเราถึงติดบุหรี่
ทุกการเสพติดของสิ่งต่าง ๆ มักจะมีสารที่เป็นสาเหตุของอาการอยากหรือต้องการอยู่ ซึ่งในบุหรี่ยาสูบหรือบุหรี่ไฟฟ้า ก็มีสารที่เรียกว่านิโคติน โดยเป็นสารที่เมื่อสูบเข้าไป จะทำปฏิกิริยากับสมองและระบบประสาท ช่วยลดอาการเครียดและทำให้เราผ่อนคลายสบายอุรา จึงเป็นการยากที่จะเลิกบุหรี่ได้ง่าย ๆ เพราะไม่ใช่แค่การหักดิบแล้วจะเลิกขาดได้เลย แต่ร่างกายเรายังคงกระตุ้นให้เราต้องการนิโคตินอยู่ตลอด
โดยเบื้องต้น นักสูบขาจรและขาประจำจะรู้ดีว่า อาการติดบุหรี่เป็นอะไรที่สุดจัดไม่แพ้ความอยากไหน ๆ จึงไม่แปลกที่คนไทยส่วนใหญ่ที่ติดบุหรี่ จะจบด้วยโรคมะเร็งปอดยอดฮิตในบุหรี่มวนเสมอ เพราะแม้จะรู้ว่าควันบุหรี่เป็นอันตรายถึงชีวิต แต่ก็ยังเลิกบุหรี่ไม่ได้สักที แล้วเราจะหนีนิโคตินในบุหรี่มวนอย่างไร
อันตรายของบุหรี่มีอะไรบ้าง
บุหรี่ที่สูบกันทั่วไปมีอันตรายถึงชีวิต ด้วยส่วนผสมที่สกัดจากใบยาสูบ ที่ไม่ได้นำเอาสารพิษที่เป็นอันตรายต่อร่างกายออกไปได้ร้อยเปอร์เซ็นต์ ทำให้สารตกค้างเหล่านี้ เกิดการเผาไหม้ ส่งอันตรายลอยไปยังผู้สูบและคนรอบข้าง ซ้ำยังส่งผลเสียอย่างไม่น่าเชื่อกับควันที่ติดเกาะอยู่ตามเสื้อผ้า หรือเฟอร์นิเจอร์ ทำให้ทุกคนที่สูดกลิ่นเข้าไป มีโอกาสเกิดโรคมะเร็งปอด และควันมรณะนี้ยังมีอันตรายเท่ากันทั้งผู้สูบและคนรอบตัว
ซึ่งการเลิกบุหรี่ในขั้นตอนแรก ๆ ที่เราต้องทำ คือการเข้าใจโทษของมันอย่างแท้จริง โดยแบ่งอันตรายของบุหรี่ที่เข้าใจง่ายได้ดังนี้
- เป็นสาเหตุหลักในการที่คนหันมาเลิกบุหรี่ คือภาวะต่างๆในด้านสุขภาพ ไม่ว่าจะเป็นความดันโลหิต อาการป่วยเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ และโรคมะเร็งปอด
- พฤติกรรมและความสะดวกสบายในการใช้ชีวิตประจำวันจะเกิดปัญหา เพราะความอยากบุหรี่หรือภาวะขาดนิโคติน ทำให้ต้องสูบบุหรี่อยู่ตลอด
- เสียบุคลิกภาพ เช่นฟันเหลือง, ปากดำ หรือผิวที่คล้ำ ส่งผลโดยตรงจากสุขภาพภายในสู่ภายนอก
- ผลเสียต่อคนรอบข้าง แม้เราจะอยู่ในกระบวนการเลิกบุหรี่ด้วยวิธีสูบมากหรือสูบน้อย ก็ยังให้โทษกับคนรอบตัว ยกเว้นการสูบบุหรี่ไฟฟ้าที่ควันจะไม่ส่งผลเสียด้านสุขภาพกับคนรอบข้าง
วิธีเลิกบุหรี่
วิธีเลิกบุหรี่ที่ยอดเยี่ยมที่สุด ต้องเริ่มจากทัศนคติของเราก่อนเสมอ โดยให้เราตรวจดูสุขภาพของเราก่อน ว่าตอนนี้เราเป็นอย่างไรบ้าง ระบบหายใจ, บุคลิกภาพ, สายตาของคนรอบข้าง และคนที่เรารัก สิ่งเหล่านี้จะเป็นแรงผลักดันในการเลิกบุหรี่ของเราได้อย่างแท้จริง
อีกทั้งวิธีการเลิกบุหรี่ที่เราจะกล่าวถึงนี้ บางวิธีสามารถใช้ควบคู่กันได้ เพราะยิ่งวิธีหรือเงื่อนไขการเลิกบุหรี่ของเรา ยิ่งเยอะขึ้น ทางเลือกหลากหลายขึ้น ก็ยิ่งทำให้เราสามารถเลิกบุหรี่ได้หายขาด สำคัญคือต้องคำนึงถึงอาการของเราเป็นหลัก ว่าเป็นหนักแค่ไหน เพราะยิ่งหนักก็ต้องใช้นิโคตินทดแทนที่ได้ผลที่สุดเช่นกัน
การเคี้ยวหมากฝรั่งเลิกบุหรี่แบบนิโคตินทดแทน
เป็นหมากฝรั่งที่ไม่ใช่แบบทั่วไป แต่เป็นหมากฝรั่งที่มีนิโคตินทดแทน ซึ่งนิโคตินทดแทนในหมากฝรั่งจะค่อย ๆเติมเข้าสู่ร่างกายผู้เคี้ยวไปเรื่อย ๆ จนทำให้มีอาการอิ่มนิค หรือภาวะที่ร่างกายของเรารับนิโคตินในร่างกายจนเต็ม โดยวิธีเลิกบุหรี่วิธีนี้ ไม่ควรใช้ควบคู่ไปกับการลดการสูบบุหรี่ เพราะนิโคตินทดแทนในหมากฝรั่งกับการใช้บุหรี่จะทำให้เรามีภาวะนิโคตินเกิน จนอาจเกิดอันตรายจากการเลิกบุหรี่ด้วยวิธีควบคู่กันได้
ปรับพฤติกรรมการสูบด้วยการกำหนดเวลาสูบ
เลิกบุหรี่ด้วยวิธีนี้ จะเป็นวิธีขั้นพื้นฐานที่ใช้ได้ทุกคน แต่การทำได้นั้นยากเอาการ ซึ่งวิธีเลิกบุหรี่วิธีนี้ให้เราทำการจัดโปรแกรมการสูบด้วยตัวเอง หากเราสูบบุหรี่จำนวน 20 มวนต่อวัน ให้ค่อย ๆ ลดลงมา จะทำให้ได้ผลดีที่สุดกว่าการหักดิบเพื่อเลิกบุหรี่ เพราะสุดท้ายจะทำให้เราเกิดภาวะขาดนิโคตินจนไม่สามารถเลิกบุหรี่ได้
โดยโปรแกรมการเลิกบุหรี่ส่วนใหญ่ที่ได้ผลดีคือการค่อยๆสูบน้อยลง 1-2 มวนต่อวัน หรือลดลง 4-5 มวนต่อสัปดาห์ อีกทั้งเราต้องสำรวจพฤติกรรมของตัวเองว่า ชอบสูบหนักเวลาไหนที่สุด รวมไปถึงหากิจกรรมอื่น ๆ ทำทดแทนเพื่อลดอาการอยากบุหรี่เพราะความเครียด หรือการสูบในช่วงที่ว่างไม่มีอะไรทำ
ตั้งเป้าหมายที่ชัดเจน สร้างแรงจูงใจในการเลิกบุหรี่
การตั้งเป้าหมาย คือหัวใจในการเลิกบุหรี่ อย่างที่ได้กล่างไปข้างต้นด้วยการปรับทัศนคติและหาแรงจูงใจ เป็นสิ่งแรกที่ต้องทำก่อนเริ่มวิธีเลิกบุหรี่แบบอื่นๆ ซึ่งแรงจูงใจหลักของเราอาจจะเป็นเป้าหมายด้านสุขภาพ หรือเป้าหมายกับคนรอบตัว อย่าลืมบอกพวกเขาด้วยว่าเราต้องการเลิกบุหรี่ ให้พวกเขาเอาใจช่วยและมอบกำลังใจ จะทำให้เราสามารถก้าวผ่านกระบวนการเลิกบุหรี่ได้อย่างง่ายดาย
การดื่มน้ำบ่อย ๆ ในปริมาณที่เหมาะสม
การดื่มน้ำบ่อย ๆ จะเป็นการช่วยเร่งกระบวนการขับสารพิษและนิโคตินในร่างกายของเราได้ โดยวิธีเลิกบุหรี่วิธีนี้ สามารถใช้ควบคู่กับวิธีอื่น ๆ ได้ ซึ่งปกติแล้ว คนเราก็ต้องดื่มน้ำตลอดทั้งวัน เพื่อให้กระบวนการในร่างกายทำงานได้คล่องตัวมากขึ้น คนมักเข้าใจผิดว่าการดื่มน้ำปริมาณ 2 ลิตรต่อวัน หรือ 8-10 แก้วต่อวันจะดื่มช่วงเดียวเลยก็ได้ แต่เป็นวิธีการที่ไม่จริง อีกทั้งยังส่งผลเสียต่อร่างกาย เพราะมีน้ำในร่างกายมากเกินไป
โดยวิธีการดื่มน้ำที่ถูกต้องคือ ให้ดื่มหรือจิบตลอดทั้งวัน เราอาจจะต้องดื่มน้ำปริมาณมากหากมีความรู้สึกอยากน้ำ หรือมีอาการปากแห้งโดยเฉพาะตอนตื่นนอน อีกทั้งการยิ่งสูบบุหรี่และมีการออกกำลังแบบหนักๆ ร่างกายยิ่งต้องการน้ำเพื่อให้อวัยวะภายในทำงานได้เต็มประสิทธิภาพตลอดเช่นกัน สำคัญที่สุดในเรื่องการดื่มน้ำคือ แม้ว่าเราจะไม่อยากน้ำ แต่ให้พยายามจิบหรือดื่มอยู่ทุก ๆ ชั่วโมงจะเป็นการดีที่สุดในการเริ่มต้นเลิกบุหรี่
การใช้บุหรี่ไฟฟ้า เป็นนิโคตินทดแทน
บุหรี่ไฟฟ้า เป็นวิธีเลิกบุหรี่ที่ได้ผลดีที่สุด ด้วยปัจจัยในด้านวิธีการที่การเลิกบุหรี่ด้วยวิธีอื่นทำไม่ได้ นั่นคือการเป็นทั้งบุหรี่ทดแทนและนิโคตินทดแทนในตัวเดียว ซึ่งบุหรี่ไฟฟ้าในปัจจุบัน มีการพัฒนาให้สามารถใช้งานได้ง่ายขึ้นมาก ไม่ว่าจะเป็นบุหรี่ไฟฟ้าประเภท Pod System ที่มีทั้งระบบเปิดและระบบปิด โดยบุหรี่ไฟฟ้าที่เราแนะนำสำหรับผู้ที่พึ่งเริ่มทดลองใช้เพื่อเลิกบุหรี่ จะเป็นระบบปิด หรือ Pod Close System
ซึ่งวิธีดูดบุหรี่ไฟฟ้าระบบปิด มีข้อดีในด้านการใช้งานที่ไม่ยุ่งยาก สามารถแกะผลิตภัณฑ์และสูบได้เลย โดยบุหรี่ไฟฟ้า Pod Close System ส่วนใหญ่จะออกแบบมาให้เข้ากันกับน้ำยาประเภท Salt Nic ที่มีความเข้มข้นของนิโคตินสูง และเพียงพอต่อการใช้แทนบุหรี่มวนได้ อีกทั้งควันบุหรี่ไฟฟ้ายังไม่ทำให้เป็นมะเร็งปอด เพราะใช้กระบวนการเผาไหม้คนละแบบกับบุหรี่มวน จึงเป็นขั้นตอนการเลิกบุหรี่ที่ไม่เป็นอันตรายกับคนรอบข้าง
สรุป
โดยภาพรวมของการเลิกบุหรี่ที่เราได้กล่าวไป การเลิกบุหรี่ให้หายขาดจริงๆแล้ว มีปัจจัยอยู่ที่ตัวเราเอง ที่ต้องขับเคลื่อนเป้าหมาย หลีกเลี่ยงสิ่งเร้าที่ทำให้เราหันกลับไปสูบ ซึ่งเป็นวิธีเลิกบุหรี่ที่ดีที่สุด หรือจะใช้วิธีการหานิโคตินทดแทนอย่างบุหรี่ไฟฟ้า ก็จะช่วยเสริมแนวโน้มการหายขาดจากบุหรี่มวนได้ดียิ่งขึ้น และถ้าหากต้องการเลิกบุหรี่ให้เร็วที่สุด วิธีการที่ดีที่สุดคือเริ่มทำตั้งแต่ตอนนี้เลย เพื่อสุขภาพของตนเองกับคนที่เรารัก